Muhammad Yunus, pembela rakyat miskin Bangladesh

DHAKA - Pemenang Hadiah Nobel, Muhammad Yunus yang merupakan musuh politik bekas Perdana Menteri Bangladesh Sheikh Hasina telah secara rasminya dilantik sebagai pemimpin sementara negara itu. Lelaki berusia 84 tahun itu dilantik hanya 24 jam selepas Sheikh Hasina meninggalkan Bangladesh berikutan protes berminggu-minggu yang mengorbankan ratusan orang. Walaupun Yunus dipuji ramai kerana mempelopori penggunaan pinjaman mikro untuk golongan miskin, Sheikh Hasina menganggap beliau sebagai musuh masyarakat. Malah, pelajar yang mengetuai protes besar-besaran yang membawa kepada penyingkiran Sheikh Hasina telah menggalakkan Yunus memimpin kerajaan sementara itu. "Apabila pelajar telah banyak berkorban meminta saya masuk dalam masa yang sukar ini, bagaimana saya boleh menolak?" kata Muhammad Yunus. SIAPA MUHAMMAD YUNUS? Muhammad Yunus menjadi terkenal pada 1970-an sebagai perintis kewangan mikro, yang membantu mengeluarkan rakyat Bangldesh dari kepompong kemiskinan. Sebab itulah beliau sering digelar &#039;Pemberi pinjam kepada orang miskin&#039;. Idea peminjaman mikro ini diilhamkan semasa lawatannya ke sebuah kampung miskin berhampiran Universiti Chittagong. Dengan meminjamkan sejumlah kecil wang kepada puluhan penduduk kampung, beliau menawarkan bantuan kewangan kepada usahawan kecil-kecilan yang tidak dibantu bank konvensional. Langkah itu menampakkan kejayaan apabila perniagaan ini dilihat berkembang pesat. Menjelang awal 1980-an, perniagaan ini mempunyai puluhan ribu pelanggan dan menjadi &#039;Grameen Bank&#039; atau bermaksud &#039;bank kampung&#039; Yunus juga mencapai kejayaan dan pengiktirafan antarabangsa. Pada tahun 2006, beliau telah dianugerahkan Hadiah Keamanan Nobel untuk kerjanya dalam bidang kewangan, yang pada masa itu telah menjadi model untuk projek sama di seluruh negara membangun. Dalam beberapa bulan selepas menerima hadiah Nobel, beliau dilihat aktif dalam bidang politik. “Saya bukan seorang yang selesa dalam politik. Bagaimanapun, tidak teragak-memasuki arena politik jika keadaan memaksa," katanya Walau bagaimanapun, dalam negara yang dilanda ketidakstabilan politik, peranannya yang lantang sebagai pengkritik kerajaan menyebabkan beliau dianggap &#039;musuh kebal&#039;. Pada tahun 2007, Yunus mula mengusahakan gerakan politik bernama Nagorik Shakti (Kuasa Rakyat) dalam usaha menyediakan pihak ketiga dalam sistem yang telah dikuasai selama beberapa dekad oleh Sheikh Hasina dan pesaingnya, Khaleda Zia. TARIK DIRI DARIPADA POLITIK Yunus menarik diri daripada politik selepas hilang kepercayaan terhadap perebutan kuasa dan persaingan. “Saya bukan orang politik dan tidak akan berbuat demikian. "Jadi, saya segera mengumumkan untuk tidak akan menubuhkan parti politik," katanya. Walaupun begitu, hubungannya dengan kerajaan masih tegang semasa zaman pemerintahan Sheikh Hasina. Sheikh Hasina pernah menuduhnya &#039;penghisap darah&#039; orang miskin melalui aktiviti perniagaannya dan melancarkan beberapa siri siasatan terhadapnya, yang menurut Yunus ia bermotifkan politik. Tahun lalu, Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu menegur kerajaan Bangladesh kerana layanan Sheikh Hasina terhadap lawan politik mereka. “Kami amat bimbang dengan intimidasi dan gangguan berterusan terhadap pembela hak asasi manusia... termasuk pemenang Hadiah Nobel Mohammad Yunus,” kata jurucakap Pesuruhjaya Tinggi PBB bagi Hak Asasi Manusia, Ravina Shamdasani. Ketegangan politik terus meningkat. Pada Julai tahun lalu, Mahkamah Tinggi Bangladesh memerintahkan Yunus membayar cukai ke atas sumbangan amal bernilai lebih AS$1 juta (RM4.33 juta). Kemudian, pada Januari lalu beliau didapati bersalah melanggar undang-undang buruh negara dan dijatuhi hukuman penjara enam bulan bersama tiga rakan sekerja di Grameen Telecoms. Kesemuanya menafikan pertuduhan dan dibebaskan dengan ikat jamin sementara menunggu rayuan. Kini setelah pemerintahan Sheikh Hasina tamat, Yunus pula muncul sebagai tokoh yang paling digemari pemimpin protes pelajar untuk mengemudi Bangladesh kembali kepada kemakmuran dan kestabilan. - Agensi